مثلث نوردهی

یکی از پر طرفدارترین هنرهایی که امروزه از آن استقبال زیادی شده، عکاسی است. هنر عکاسی مفاهیم و اصول حرفه ای خاص و منحصر به فردی دارد که در بهبود روند عکاسی تأثیر ویژه ای دارد. علاوه بر این، در دوربین های حرفه ای و دیجیتالی که امروزه در بازار موجود است، توجه به مفاهیم عکاسی توجه زیادی می شود. در این مقاله به طور کامل با مفاهیم پایه ای و مهم در عکاسی مانند مثلث نوردهی آشنا می شویم. علاوه بر این، جهت آموزش کامل مفاهیم عکاسی و به کار بردن مفاهیم مهم و اصولی در عکاسی می توانید در دوره عکاسی مقدماتی تا پیشرفته و حرفه ای آموزشگاه دانش هنر شرکت نمایید.

مثلث نوردهی چیست؟

زمانی که در عکاسی در مورد مثلث نوردهی صحبت می شود، در واقع مثلثی وجود ندارد. منظور از مثلث تصویر شکلی است که در ذهن خود تصور می کنیم. مثلث نوردهی از چندین مفهوم گسترده و مهم تشکیل شده که شامل سرعت شاتر، ISO و دریچه دیافراگم است. مثلث نوردهی در عکاسی یعنی ایجاد کردن توازن بین سرعت شاتر، ISO و دریچه دیافراگم. این سه فاکتور کاملاً به یک دیگر وابسته هستند. به گونه ای که زمانی که یکی از فاکتورها را کم یا زیاد شود، دو فاکتور دیگر نیز باید تغییر کنند. دریچه دیافراگم مانند یک پنجره است که اگر هرچه اندازه این پنجره بزرگ تر باشد، نور بیشتری وارد می شود. سرعت شاتر نیز مدت زمانی است که درب پنجره باز است و هر چه مدت زمان بیشتری پنجره باز باشد، نور بیشتری وارد فضا می گردد.

شاتر نیز وسیله ای است که مقابل سنسور دوربین قرار گرفته و یک عامل کنترل کننده هنگام تابیدن نور به سنسور محسوب می شود. شاتر مانند یک پرده کرکره است که هنگام عکاسی برای چند لحظه کنار رفته و نور به سنسور می رسد. در واقع هر چقدر زمان سنسور باز بودن شاتر طولانی تر و کندتر باشد، نور دهی به سنسور دوربین بیشتر شده و عکس روشن تر می شود.

گام نوری

یکی از مفاهیم مهم دیگر در عکاسی، مفهوم گام نوری است. گام نوری کلید درک کردن مثلث نور دهی در عکاسی است. زمان عکاسی مقدار نور زیادی برای عکاسی لازم است. هر چه قدر میزان نور را هنگام عکاسی افزایش دهید یعنی گام نوری را افزایش داده اید. در مقابل آن هر چه میزان نور را زمان عکاسی کاهش دهید، یعنی گام نوری را کاهش می دهیم. اضافه کردن گام نوری میزان روشنایی عکس را هنگام عکاسی افزایش داده و تقریبا دو برابر می کند. کاهش گام نوری نیز میزان روشنایی عکاسی را نصب می کند. برای تغییر گام نوری باید به مثلث نوردهی توجه کنید.

سرعت شاتر

سرعت شاتر یکی از ضلع های مثلث نوردهی است. سرعت شاتر در واقع مدت زمانی است که نور اجازه دارد که به سنسور دوربین برسد. سرعت شاتر با فاکتور زمانی ثانیه سنجیده می شود. در واقع سرعت شاتر مهم ترین فاکتور در ضلع مثلث نوردهی است. برای افزایش نور سنسور دوربین و دو برابر کردن آن باید مقدار زمان نور دهی را تا دو برابر افزایش دهید. برای تغییر میزان نوردهی و کاهش و افزایش سرعت شاتر می توانید کلیه مفاهیم و اعداد لازم برای تغییر سرعت و نوردهی در کلاس های آموزش حضوری و آموزش آنلاین آموزشگاه دانش هنر آموزش ببینید. در این کلاس به صورت کاملاً تخصصی و بدون نیاز به گذراندن دوره های پیش نیاز کلیه مفاهیم اصولی و مهم را آموزش خواهید دید؛ بنابراین هر چه محیط تاریک تر باشد یا در صورتی که علاقه به افزایش نور محیط دارید، باید سرعت شاتر را کاهش دهید.

 امروزه بسیاری از دوربین های حرفه ای و به روز از سرعت های بالا مانند 1.8000 ثانیه (یک هشت هزارم ثانیه) تا سرعت های خیلی پایین مانند 30 ثانیه را پشتیبانی می کنند. یکی از نکات مهمی که هنگام عکاسی و تغییر فاکتور سرعت شاتر به آن توجه کافی داشته باشید، کاهش سرعت شاتر باعث می شود که اثر لرزش دوربین هنگام در دست گرفتن دوربین تشدید شده و عکس تار شود. در این شرایط حتی اگر سرعت شاتر را کاهش دهید، برای جلوگیری از لرزش دست و تار شدن عکس می توانید یا از 3 پایه برای عکاسی استفاده کنید یا لرزشگیرهای حرفه ای و تخصصی روی لنز قرار دهید.

ایزو

مهم ترین متغیر در گام نوری، مفهوم ایزو است. ایزو یکی از مهمترین عناوینی است که در ترم های اول دوره عکاسی آنلاین به دانشجویان آموزش داده می شود. ISO مخفف عبارت International Organization For Standardization یا سازمان بین المللی استاندارد سازی است. در دنیای عکاسی نیز ایزو یعنی میزان حساسیت سنسور دوربین به نوری که وارد سنسور می شود. هر چه میزان حساسیت نور سنسور بیشتر باشد، نوری که وارد آن می شود افزایش یافته و عکس روشن تر می شود. میزان ایزو اکثر دوربین ها در حال حاضر از عدد 100 شروع می شود و تا عدد 12000 ادامه دارد. در حالت اکستند نیز (Extend) می توانید میزان ایزو را افزایش دهید. بسیاری از عکاسان برای افزایش نور محیط های کم نور یا تاریک ایزو را افزایش می دهند. باید توجه داشته باشید که افزایش ایزوی عکس هنگام عکاسی باعث افزایش نویز تصاویر می شود. به این حالت grain هم گفته می شود. در واقع با افزایش ایزوی عکس کیفیت آن تا حد قابل توجهی کاهش می یابد. در دوربین های DSLR توصیه می شود که ایزوی آن را بیشتر از 6000 تنظیم نکنید.

برای افزایش ایزوی عکس نیز باید از قواعد و اصول خاصی پیروی کنید. فقط زمانی باید ایزوی آن را افزایش دهید که قادر به روشن کردن عکس از طریق سرعت شاتر یا دیافراگم نباشید. در واقع استفاده از سرعت شاتر طولانی باعث تار شدن عکس سوژه خواهد شد. کم ترین میزان ایزوی برای دوربین ایزوی پایه محسوب می شود. میزان ایزو به شما امکان می دهد که بالاترین کیفیت عکس را ثبت کنید تا کم ترین میزان نویز در تصاویر نمایش داده شود. برای شروع عکاسی تنظیمات دوربین را در حالتی قرار دهید که بتوانید به صورت دستی بتوانید ایزوی دوربین را به صورت دستی تغییر دهید. برای این کار از حالت خودکار خارج شده، به تنظیمات دستی اولویت شاتر و سپس اولویت دیافراگم را تنظیم کنید. برای دوربین های DSLR و دوربین های بدون آینه (Mirror Less) باید منوی سریع را باز کرده و بخش ایزو را پیدا کنید. سپس مقادیری که برای تنظیمات ایزو مد نظر را به صورت دستی و عدد مورد نظر خود را تنظیم کنید. برای دوربین های پیشرفته تر نیز دکمه ایزوی اختصاصی روی دوربین تعبیه شده است.

 برای تغییر تنظیمات ایزو، دکمه ایزو را کمی نگه دارید و با چرخاندن چرخ ISO عدد مورد نظرتان را تنظیم کرده و تغییر دهید. در برخی از دوربین های پیشرفته دیگر نیز دکمه اختصاصی جداگانه ای برای تنظیم ایزو و تعیین مثلث نوردهی تعبیه شده است. برای عکاسی اگر نور کافی وجود داشته باشد، می توانید از ایزوی کم استفاده کنید و نویز را تا جد ممکن به حداقل برسانید. در محیط های کم نور یا تاریک نیز از ایزوی کم می توانید استفاده کنید.

دیافراگم

دیافراگم اندازه سایز دایره داخل لنز است که به نور اجازه می دهد وارد لنز دوربین شود. هر چه اندازه دایره دیافراگم بزرگ تر باشد، نور بیشتری وارد سنسور دوربین می شود. در واقع هر بار که دهانه دیافراگم را باز می کنید، میزان نوری که به سنسور می رسد را دو برابر کرده و یک گام نوری نیز به مثلث نوردهی اضافه می کنید. در مقابل آن هر چه میزان باز بودن دریچه دیافراگم را کاهش دهید و حدوداً نصف کنید، میزان نوری که وارد سنسور دوربین می شود کاهش می یابد. هر چه دریچه دیافراگم بازتر باشد، در واقع قطر لنز افزایش یافته و نور بیشتری از لنز عبور می کند. همچنین میزان روشنایی عکس هم بیشتر می شود. در عکاسی دریچه دیافراگم با حرف f نمایش داده می شود. هر چه f کوچک تر باشد، دریچه دیافراگم بازتر شده و نور بیشتری را از خود عبور می دهد. برای خرید دیافراگم های جدید و پیشرفته نیز قیمت لنزهایی که دیافراگم آن ها قابلیت باز شدن بیشتری داشته باشد، طبیعتاً قیمت آن ها بیشتر است.

تعادل فاکتورهای مثلث نوردهی

تا این قسمت از مقاله، با فاکتورهای مهم در عکاسی و تأثیر آن ها در افزایش میزان نوردهی و تنظیم مثلث نوردهی آشنا شدیم. در این قسمت از مقاله به صورت تک تک با فاکتورهای مهم مثلث نوردهی آشنا شدیم، اما ایجاد تعادل بین فاکتورهای مهم 3 ضلع مثلث نور دهی برای ثبت عکس با کیفیت بالا اهمیت زیادی دارد. به طور کلی برای ایجاد تعادل در نور دهی سه مورد مهم زیر وجود دارد که بسیاری از عکاسان مطرح در دنیا آن را تایید می کنند:

• هر چه سرعت شاتر کم تر باشد، نوردهی افزایش می یابد.
• هر چه ایزو بیشتر باشد، نور دهی هم بیشتر می شود.
• هرچه دیافراگم دوربین بالاتر باشد، نور دهی افزایش می یابد.

برای ایجاد تعادل بین این سه فاکتور توصیه می کنم که به صورت دستی و غیر فعال کردن تنظیمات اتوماتیک، فاکتورهای ذکر شده روی اعداد مورد نظر تنظیم کنید. همچنین زمان تغییر یکی از سه فاکتور اصلی ایزو، دریچه دیافراگم و سرعت شاتر را برای ایجاد نوردهی مطلوب در عکس باید دو مورد دیگر را نیز تغییر دهید. در واقع اگر یکی از سه مورد از فاکتورها را افزایش دادید، باید فاکتورهای دیگر را متناسب با فاکتور اولی کم کنید. همچنین اگر یک فاکتور از مقادیر موارد نوردهی کم شد، باید دو فاکتور دیگر را افزایش دهید.

برای یادگیری تنظیم فاکتورهای مهم برای ایجاد تعادل در عکاسی و ثبت تصاویر با کیفیت بالا، می توانید در دوره های جامع آموزش عکاسی از مقدماتی تا پیشرفته شرکت کنید. برای شرکت در دوره جامع عکاسی نیاز به گذراندن دوره پیش نیاز نیست و به همه موارد و نکات مهم پرداخته خواهد شد. کیفیت کلاس های حضوری و آنلاین در یک سطح بوده و هفته ای 2 الی 3 بار به بهترین نحو برگزار خواهد شد.