طراحی لباس افغانی

لباس افغان ها نمایانگر فرهنگ آنها و سنت غنی این مردم است.با توجه به اینکه کشور افغانستان زادگاه چندین قوم و سلسله بزرگ مانند پشتون، تاجیک، هزاره، ازبک، بلوچ، ترکمن و گورجار بوده است تمام سنت های این اقوام در لباس های آن ها نهفته است.. تنوع بسیار بالایی در رنگ ها و طرح های لباس هایشان دارند.

می‌توان گفت که در افغانستان دو نوع پوشش مختلف وجود دارد: پوشش سنتی و ملی و پوشش روزانه و عادی. تفاوت‌های بسیاری بین این دو وجود دارد.

دلیل اصلی در جلوه گر کردن لباس افغان ها رنگی بودن لباسهایشان می باشد و تکه‌دوزی‌هایی است که این لباس‌ها دارند. لباس افغانی زنانه معمولا با گلدوزی، تکه‌دوزی پارچه‌های رنگی و یا سرمه‌دوزی همراه است که بیشتر آن را در لباس‌های مجلسی و یا لباس عروس افغانی می‌بینیم.

فرهنگ زیبا و هنر دست خانم‌های افغانستانی دست به دست هم داده است تا لباس افغانی دخترانه را به یکی از زیباترین لباس‌های سنتی و محلی دنیا تبدیل کند.

مشخصات طراحی لباس افغانی

لباس‌های سنتی زنانه افغانی همیشه بلند هستند، از کتانی سبک تهیه می‌شوند و برای سهولت در حركت گشاد هستند. آن‌ها در رنگ‌های متنوعی دوخته می‌شوند و جزئیات زیادی دارند. بیشتر لباس‌های مردم افغانستان به‌جز لباس منطقه نورستان رنگارنگ هستند، لباس‌های پیچیده‌تر و شیک‌تر با نخ‌های طلا (زردوزی)، مهره‌های طلایی و در رنگ‌های مختلف بر روی پارچه‌های ابریشمی، دوخته می‌شوند. این لباس‌ها معمولاً در مراسم‌های خاص و عروسی پوشیده می‌شوند.

لباس‌های محفلی افغانی معمولاً طراحی شلوغی دارند و با آینه‌های کوچک دور سینه و دامن‌های بلند و چین‌دار تکمیل می‌شوند. اکثر افغان‌ها مسلمان هستند و تقریباً همه زنان افغان بر اساس تفسیر محلی قوانین مذهبی از پوشش سر استفاده می‌کنند. بیشتر خانم‌ها از حجاب یا چادر به‌عنوان پوشش استفاده می‌کنند. برخی چادری می‌پوشند که در غرب به برقع معروف است.

لباس‌ها مانند سایر نقاط جهان در افغانستان نیز کاربردهای مختلفی دارند و بسیاری از آن‌ها‌ لباس مجلسی افغانی هستند. مثلاً لباس گند افغانی یکی از لباس‌های محفلی افغانی است که در مجالس شادی مثل عروسی و شب حنابندان پوشیده می‌شود. لباس گند افغانی عروس آستین‌های بلندی دارد که در انتهای آستین‌های آن گلدوزی شده است.

برقع یا چادر نیز نوعی لباس افغانی ساده برای زنان به‌حساب می‌آید. کمتر لباسی در دنیا وجود دارد که به نماد جهانی تبدیل ‌شده و در سراسر جهان شناخته‌شده باشد. کت اسکاتلندی، کیمونوی ژاپنی و هدبند بومی آمریکایی با پر و چادر افغانی یا برقع که از دوره طالبان در افغانستان (۱۹۹۶-۲۰۰۱) به نماد جهانی تبدیل‌شده‌اند. برای بسیاری از کشورهای غیر اسلامی، برقع نمادی از ظلم و ستم بر زنان و حقوق آن‌ها است.

برقع یا چادر افغانی یک مدل لباس افغانی ساده است که به عقیده و دید جامعه طالبان از زنان در برابر چشمان کنجکاو مردان محافظت می‌کند. زنان مسلمان در پاکستان و شمال هند کنونی بیش از چهارصد سال است که از این سبک لباس استفاده می‌کنند، درحالی‌که نسخه‌ نزدیک به آن حدود دویست سال است که در افغانستان پوشیده می‌شود. در حال حاضر نپوشیدن چنین پوششی نشان‌دهنده فقدان احترام، شرافت و موقعیت اجتماعی زن است.

نکات مهم در طراحی لباس افغانی

وقتی از لباس های زنان سنتی افغانستان صحبت می کنیم، غالباً لباس پشتونی ها به ذهن خطور می کند. اما لباس هایی که زنان هزاره، بلوچی، نورستانی و ترکمان خلق کرده اند نیز زیبایی فوق العاده ای دارند و با گلدوزی های نفیس آراسته شده اند. هنر گلدوزی تقریباً حوزه اختصاصی زنان در سراسر افغانستان است. بیشتر دختران یادگیری آن را از سنین پایین، معمولاً در پنج یا شش سالگی آغاز می کنند.

هنگامی که مهارت اصلی را به دست می آورند  به طور معمول در سنین نوجوانی، تمام وقت آزاد خود را برای گلدوزی می گذرانند. تکنیک های گلدوزی از مادر به دختر منتقل می شود.

هر لباسی را که زنان ایجاد کرده اند می توان به عنوان یک اثر هنری متمایز در نظر گرفت که در آن داستان های زندگی آنها با ترکیب نمادها و عناصر شخصی در طرح های سنتی تر، روایت می شود. به استثنای لباس نورستانی ، بیشتر زنان در افغانستان پارچه های رنگارنگ را برای ساخت لباس های خود انتخاب می کنند. با این توضیح می توان متوجه شد که برای طراحی لباس افغان لازم است تا مراحل زیر سپری شود:

–         آشنایی با فرهنگ مردم

–         یادگیری هنر دست به خصوص گلدوزی

–         آشنایی با مهارت زربافی

–         آشنایی با موضوع رنگ پارچه ها و هارمونی آنها با یکدیگر

–         انتخاب پارچه مناسب

–         بررسی نماد ها برای تحلیل مدل های جدید

با شرکت در کلاس های طراحی لباس در آموزشگاه دانش هنر میتوانید انواع متدهای طراحی لباس پایه و پیشرفته را با حضور اساتید حرفه ای آموزش ببینید.