اگر به تازگی به هنر عکاسی روی آورده اید؛ حتماً می دانید که کادربندی مناسب برای ثبت تصاویر حرفه ای و با ارزش، بسیار اهمیت دارد. کادربندی در واقع چگونگی قرارگیری عناصر موجود در یک صحنه است. کادربندی در عکاسی اصول و قواعد خاص خود را دارد. اگر قصد دارید تصاویر حرفه ای و زیبا با ترکیب بندی صحیحی به ثبت برسانید؛ پیشنهاد می کنیم ادامه این مطلب را دنبال کنید.
آموزش کادربندی در عکاسی
به زبان ساده کادربند در عکاسی در یک تصویر همان چهارچوبی است که عناصر مختلفی در آن قرار دارد و چگونگی در کنار هم قرار گرفتن این عناصر است که یک تصویر مفهومی و زیبا، ایجاد می کند. این موضوع مخصوصا در آموزش عکاسی تبلیغاتی اهمیت زیادی دارد. کادر در یک تصویر می تواند به صورت مستطیل عمودی، مستطیل افقی و یا مربع باشد. بسته به اینکه تصویر گرفته شده با چه موضوعی باشد؛ کادربندی متفاوت است. به عنوان مثال کادربندی تصویری که از یک اثر معماری گرفته می شود با تصاویر ثبت شده از مناظر طبیعی، متفاوت می باشد.
در این مقاله اصول و قواعد کادربندی در عکاسی را به شما، آموزش خواهیم داد اما اگر بخواهید به طور جامع و کامل به اصول کادربندی تسلط داشته باشید؛ پیشنهاد می کنیم در دوره های آنلاین و یا حضوری آموزش عکاسی دانش هنر، شرکت کنید. در این دوره آموزشی که در مرکز آموزش خانه صنعت و معدن برگزار می شود؛ هنرجو با انواع ترکیب بندی و کادربندی در آموزشگاه عکاسی آشنا شده و می تواند این تکنیک ها را به راحتی، به کار گیرد.
اصول کادربندی در عکاسی
اگر اصول کادربندی در عکاسی را در زمان عکس برداری، مد نظر قرار دهید؛ در نهایت تصاویر زیباتری خواهید داشت. ممکن است در یک تصویر نیاز باشد توجه بیننده به قسمت مهمی از صحنه جلب شود. در نظر داشتن موارد زیر می تواند به شما در این زمینه کمک کند تا بتوانید عکس های جذاب تری، بگیرید:
- متعادل سازی کنید: زمانی که فضای داخلی یک کادر بیش از حد خالی باشد می توانید با قرار دادن یک سوژه دیگر و البته با درجه اهمیت کمتر این فضا را پر کنید و به ترکیب متعادل، برسید.
- بهترین زاویه دید را انتخاب کنید: لازم نیست به محض دیدن سوژه بلافاصله از آن عکس بگیرید. ابتدا زوایای مختلف را تست کنید و برای سوژه، وقت بگذارید. سوژه را از فاصله دور و نزدیک، بالا و پایین و دیگر زوایای مختلف رصد کنید تا در نهایت بتوانید بهترین ترکیب بندی را برای آن، برگزینید.
- پس زمینه را در نظر بگیرید: وجود یک بک گراند شلوغ چشم بیننده را از سوژه اصلی منحرف می کند. بنابراین سعی کنید موانع را از پس زمینه حذف کنید تا موضوع اصلی بیشتر دیده شود.
- بر عمق تصاویر تاکید کنید: چنانچه در یک ترکیب بندی با استفاده از اشیاء همپوشانی ایجاد شود؛ شاهد لایه های مختلف هستیم که این لایه ها توسط چشم مخاطب به طور طبیعی، تشخیص داده می شود. این مسئله باعث ایجاد عمق بیشتر در تصاویر می شود.
- از خطوط طلایی غافل نشوید: همانطور که گفتیم در قانون یک سوم کادر به خطوط مختلف، تقسیم می شود. برای اینکه یک تصویر خوب داشته باشیم باید به عناصر و عوامل مهم تصویر دقت کنیم که بر روی نقاط و خطوط طلایی، قرار بگیرد. به طور مثال اگر یک درخت در وسط کادر قرار بگیرد؛ حس جدایی به بیننده منتقل می کند و نتیجه این می شود که یک تصویر غیرحرفهای، داشته باشید. حال اگر همان سوژه روی نقاط و خطوط طلایی قرار بگیرد؛ باعث ایجاد یک ترکیب بندی زیباتر خواهد شد.
- از ترکیب بندی مثلثی استفاده کنید: همانطور که می توان کادر تصویر را به خطوط افقی و عمودی در بخش بندی کرد؛ می توان خطوطی به صورت اریب و فرضی در کار در نظر گرفته و عوامل اصلی را در امتداد این خطوط، قرار دهید. به این ترتیب باعث حرکت بصری در عکس می شوید. این تصاویر بسیار چالش برانگیز بوده و تنش حرکتی زیادی به عکس، می بخشند.
کادربندی در عکاسی پرتره
عکاسی پرتره چیست و چرا اهمیت دارد؟! آنچه که در عکاسی پرتره اهمیت دارد این است که بتواند به راحتی با مخاطب ارتباط برقرار کرده و احساس که در تصویر وجود دارد به او، منتقل کند. بنابراین نحوه کادربندی و ترکیب بندی در عکاسی پرتره برای برقراری این ارتباط بسیار مهم است. پیشنهاد می کنم از تکنیک های مختلفی برای این کار استفاده کنید. به طور مثال می توانید تا حد زیادی به سوژه نزدیک شوید و لنز دوربین را دقیقا مقابل چشمان وی، قرار دهید و یا از قانون یک سوم برای ثبت تصاویر، استفاده کنید. این قانون را در ادامه به طور کامل توضیح خواهیم داد.
نحوه کادربندی در عکاسی پرتره باید به گونهای باشد که فضای کافی در بالای سر سوژه قرار گرفته باشد. البته این فضا نباید به اندازه ای باشد که احساس کنیم سوژه در کادر گم شده است. همچنین سعی کنید تا جای ممکن دیگر اعضای بدن مثل دست و پاها را در کادر مربوط به این تصاویر، نگه دارید. کراپ کردن ناشیانه قسمتی از اعضای بدن باعث انتقال احساس بدی به بیننده می شود. البته در برخی موارد که تنها چهره سوژه مد نظر می باشد؛ می توانید این قانون را بشکنید. برای اینکه کادربندی خوبی در عکاسی پرتره داشته باشید؛ باید از قدرت خلاقیت خود، استفاده کنید. به این منظور دوربین را بچرخانید، سوژه را بالا و پایین یک سوم قرار دهید و هر کاری که فکر می کنید می تواند باعث جذاب تر شدن تصویر شود، انجام دهید.
نکات مهم در کادر بندی عکاسی
اگرچه تکنیک ها و قوانین مهمی برای کادربندی در عکاسی وجود دارد اما اگر بگوییم تنها قانون درعکاسی همان بی قانونی است، بیراه نگفته ایم. خیلی اوقات با شکستن قوانین می توان به تصویری رسید که بسیار جذاب تر از تصویری است که تمامی نکات درباره آن رعایت شده باشد. با این وجود بهتر است برای شروع نکات زیر را مد نظر قرار دهید:
- در نظر گرفتن سوژه: انتخاب کادربندی در عکاسی تا حد زیادی به سوژه مورد نظر شما بستگی دارد. به طور مثال اگر قرار است سوژه شما یک برکه آب باشد که در کنار درختان کوتاه قامتی قرار دارد؛ انتخاب یک کادر افقی بهترین گزینه است. بنابراین انتخاب کادر و نوع افقی و عمودی آن کاملاً بستگی به سوژه اصلی تصویر دارد. پس به عنوان یک قانون کلی برای عکسبرداری از عناصر عمودی باید از کادر عمودی و برای عکس گرفتن از عناصر افقی از کادر افقی، استفاده کنیم.
- چگونگی هدایت چشم بیننده: ممکن است در یک تصویر عواملی وجود داشته باشند که چشم بیننده را به یک سمت هدایت کنند. این عوامل شامل خطوط، رنگ ها، تاریکی و روشنی و… می باشد. شما به عنوان یک عکاس باید با توجه به عوامل هدایت کننده چشم، نوع کادربندی در عکاسی را تعیین کنید. به طور کلی برای عواملی که حرکت عمودی دارند؛ کادر عمودی و برای عوامل با حرکت های افقی از کادر افقی، استفاده می شود. به طور مثال برای نمایش حرکت یک ماهواره به فضا هیچگاه از کادر افقی استفاده نمی شود.
- زاویه دید: مسئله دیگری که باید در کادربندی به آن توجه داشته باشید، زاویه دید است. زاویه دید می تواند از بالا، از پایین و یا از روبه رو باشد. اینکه کدام یک را برای عکاسی انتخاب کنید کاملاً به نوع عکاسی و پیامی که قرار است از تصویر دریافت شود، بستگی دارد. به طور مثال در به تصویر کشیدن مظلومیت یک کودک بهتر است زاویه دید “از بالا” استفاده شود.
انواع کادربندی در عکاسی
کادربندی در عکاسی انواع مختلفی دارد و می تواند به صورت مستطیل عمودی، مستطیل افقی و مربع باشد. اینکه کدام نوع را انتخاب کنید بستگی به تصویر و عناصری دارد که قصد دارید در کادر تصویر، جای دهید.
- کادربندی مستطیل عمودی: این نوع از کادربندی در عکاسی به صورتی است که زمانی که به تصویر نگاه می کنیم چشم ما در تصویر تنها یک خط عمودی را دنبال می کند. این نوع کادربندی باعث می شود سوژه پویاتر به نظر برسد و در کل انرژی و قدرت بیشتری به بیننده، القا می کند. معمولاً برای ثبت تصاویری که خود حالت یک خط عمودی (مثل درختان) دارند از این نوع کادربندی، استفاده می شود.
- کادربندی مستطیل افقی: درکادربندی از نوع مستطیل افقی زمانی که به تصویر نگاه کنیم چشم ما در تصویر یک قطعه افقی را دنبال می کند. از تصاویری با کادربندی افقی معمولاً در جهت القا کردن یک حس آرامش به بیننده، استفاده می شود. معمولاً تصاویری که از مناظر گرفته می شوند کادربندی با حالت افقی دارند.
- کادر بندی مربع: این نوع از کادربندی در عکاسی با داشتن اضلاع و زوایای مساوی موارد استفاده کمتری نسبت به دو نوع قبلی دارد و تنها برای مواقعی استفاده می شود که قصد داریم توجه بیننده را به مرکز کادر، جلب کنیم. کادربندی مربع حالت بی تحرکی و سکون و تعادل را نشان می دهد.
قانون یک سوم در کادر بندی
تصور کنید تصویر دارای دو خط عمودی و دو خط افقی باشد به این صورت به ۹ قسمت مساوی، تقسیم می شود. قانون یک سوم این طور بیان می شود که بهتر است مهمترین عناصر و یا در واقع سوژه های اصلی خود را در امتداد این خطوط و یا در نقاطی که خطوط با یکدیگر تلاقی پیدا می کنند، قرار دهید. این یک قانون ساده است که می تواند به جذاب تر شدن تصاویر شما، کمک کند. البته استفاده از قانون یک سوم برای تمامی سوژه ها مناسب نیست، حتی گاهی اوقات قرار دادن یک سوژه در خارج از مرکز کادر یک تصویر می تواند جذاب تر به نظر برسد.
زاویه دید در کادربندی
همانطور که ذکر شد زاویه دید از نکات بسیار مهم است که باید در عکاسی به آن توجه شود. به طور کلی زاویه دید شامل زاویه دید از بالا، زاویه دید روبرو و زاویه دید از پایین، تقسیم بندی می شود که به اختصار به توضیح هر کدام، می پردازیم:
- زاویه دید از بالا: زمانی که بخواهیم یک موضوعی را کوچک و حقیر نشان دهیم باید در بالاترین سطح آن، قرار بگیریم. استفاده از زاویه دید از بالا برای بسیاری از عکاسان مخصوصاً اگر در زمینه ثبت تصاویر مستند فعالیت داشته باشند، متداول است.
- زاویه دید از روبرو: زمانی که بخواهید یک تصویر حالت طبیعی و اصلی خود را حفظ کند باید لنز دوربین دقیقا روبروی سوژه مورد نظر، قرار گیرد. از این زاویه بیشتر برای مواقعی که عکاس قصد ثبت تصاویری طبیعی و بدون ادیت را دارد، استفاده می شود.
- زاویه دید از پایین: زمانی که قصد داشته باشید اقتدار و برتری یک سوژه را به مخاطب القا کنید؛ باید از زاویه دید “از پایین” استفاده کنید. به طور مثال در عکاسی پرتره زمانی که لنز دوربین در حالتی پایین تر از خط چشم سوژه مورد نظر قرار بگیرد؛ حس قدرت و بزرگی به شخص داده می شود. البته توجه داشته باشید که اگر بیش از حد پایین تر از سوژه عکاسی کنیم تصویر غیرطبیعی و مضحکی، خواهیم داشت.
خطوط داخلی کادربندی عکاسی
وجود خطوط افقی داخلی یک کادربندی در عکاسی می تواند به نحوه قرارگیری صحیح سوژه، کمک کند. این خطوط می توانند در بالای کادر، در پایین کادر و در وسط کادر، قرار داشته باشند:
- خط افق در بالای کادر: اگر بخواهیم به طور مثال از یک منظره عکسبرداری کنیم و هدف ما نشان دادن افق به بیننده باشد؛ خط افق در بالای تصویر قرار می گیرد و بعد زیبایی به آن، می دهد. در این تصویر چشم بیننده بیشتر به پایین کادر، جلب می شود.
- خط افق در پایین کادر: حال اگر برعکس بخواهیم چشم بیننده به بالای کادر جلب شود و توجه کمتری به پایین کادر داشته باشد؛ خط افق را در پایین کادر، در نظر می گیریم. در چنین تصاویری حس رهایی و سبکی به مخاطب، منتقل می شود.
- خط افق در وسط کادر: زمانی که فضای بالا و پایین یک کادر با یکدیگر مساوی باشند و قصد داشته باشیم یک احساس سکون و آرامش را به بیننده منتقل کنیم؛ خط افق را در وسط کادر، در نظر می گیریم.
برای حرفه ای شدن در عکاسی نیاز به یادگرفتن قواعد و تکنیک ها و در کنار آن انجام تمرینات بسیار زیاد دارید. پیشنهاد می کنیم برای یادگیری اصولی این هنر، در دوره حضوری و یا دوره آنلاین آموزش عکاسی دانش هنر، شرکت کنید. مباحث آموزشی در این دوره ها توسط اساتید مجرب آموزش داده می شود و در پایان به هنرجو مدرک معتبر مورد تایید وزارت صنعت و معدن، ارائه می گردد که می تواند یک رزومه قوی برای ورود به بازار کار باشد.
برای دریافت مشاوره، ثبت نام و شرکت در دوره جامع آموزش عکاسی با کارشناسان مربوطه دانش هنر از طریق شماره های درج شده در وب سایت، تماس بگیرید.